آروغ‌گیری یکی از اقدامات مهم و ضروری در مراقبت از نوزادان، به‌ویژه در ماه‌های نخست زندگی است. والدین تازه‌کار ممکن است از اهمیت این عمل آگاه نباشند و تصور کنند که آروغ‌گیری تنها یک توصیه جانبی است. در حالی که این کار نقش مهمی در سلامت و راحتی نوزاد ایفا می‌کند. در این مقاله، دلایل ضرورت آروغ‌گیری، روش‌های صحیح انجام آن و نکات مهمی که باید در نظر گرفته شود، مورد بررسی قرار می‌گیرد.
چرا آروغ‌گیری در نوزادان مهم است؟
آروغ‌گیری به خروج هوای بلعیده‌شده در هنگام شیر خوردن کمک می‌کند. نوزادان هنگام مکیدن سینه مادر یا شیشه شیر ممکن است مقداری هوا نیز ببلعند. این هوای محبوس در معده می‌تواند باعث ناراحتی، نفخ و حتی درد در نوزاد شود. آروغ‌گیری به دلایل زیر اهمیت دارد:
1. کاهش نفخ و درد شکمی:
هوای اضافی در معده می‌تواند باعث احساس پری و ناراحتی شود. آروغ‌گیری به خروج این هوا کمک کرده و از دل‌درد جلوگیری می‌کند.
2. پیشگیری از استفراغ:
زمانی که هوای زیادی در معده باقی بماند، می‌تواند همراه با شیر بالا بیاید و باعث استفراغ شود. آروغ‌گیری می‌تواند این حالت را کاهش دهد.
3. کمک به خواب آرام:
نوزادانی که پس از شیر خوردن آروغ نمی‌زنند، ممکن است به دلیل تجمع گاز در معده بی‌قرار شده و در خواب دچار ناراحتی شوند. آروغ‌گیری به ایجاد احساس آرامش و خواب بهتر کمک می‌کند.
4. کاهش رفلاکس معده (GERD):
نوزادانی که هوای بیشتری می‌بلعند، بیشتر در معرض رفلاکس هستند. آروغ‌گیری می‌تواند فشار داخل معده را کاهش داده و احتمال بازگشت غذا به مری را کم کند.
چه زمانی باید نوزاد را آروغ گرفت؟
نوزادان در شرایط زیر بیشتر به آروغ‌گیری نیاز دارند:
1. پس از هر بار شیر خوردن:
پس از پایان شیردهی، آروغ‌گیری کمک می‌کند هوای محبوس در معده خارج شود.
2. در میانه وعده‌های طولانی:
اگر مدت زمان شیردهی طولانی است، بهتر است در میانه تغذیه، نوزاد را آروغ بگیرید تا هوای جمع‌شده در معده خارج شود و فضای کافی برای ادامه شیر خوردن فراهم شود.
3. در صورت مشاهده بی‌قراری:
اگر نوزاد در حین شیر خوردن یا بلافاصله پس از آن بی‌قرار شد یا نشانه‌هایی از ناراحتی نشان داد، احتمالاً نیاز به آروغ‌گیری دارد.
روش‌های صحیح آروغ‌گیری در نوزادان
چند روش مؤثر برای آروغ‌گیری نوزاد وجود دارد. انتخاب روش مناسب بسته به راحتی شما و نوزاد متغیر است:
1. حالت نشسته روی شانه:
• نوزاد را روی شانه خود قرار دهید و سر و گردن او را با یک دست نگه دارید.
• با دست دیگر، به آرامی پشت نوزاد را از پایین به بالا ماساژ دهید یا به آرامی ضربه‌های ملایم بزنید.
2. حالت نشسته در آغوش:
• نوزاد را روی پاهای خود بنشانید و دست خود را روی قفسه سینه او قرار دهید تا تعادل داشته باشد.
• با دست دیگر به آرامی پشت نوزاد را ماساژ داده یا ضربه‌های نرم بزنید.
3. حالت خوابیده روی پا:
• نوزاد را روی پاهای خود به شکم بخوابانید و سر او را کمی بالاتر از بدن قرار دهید.
• به‌آرامی پشت نوزاد را ماساژ دهید یا ضربه‌های نرم بزنید.
نکات مهم در آروغ‌گیری
• حوصله و صبر داشته باشید: ممکن است آروغ‌گیری در برخی نوزادان زمان‌بر باشد.
• حالت بدن نوزاد را درست تنظیم کنید: سر نوزاد همیشه باید کمی بالاتر از بدن او باشد تا هوای محبوس راحت‌تر خارج شود.
• آروغ نوزاد را تحریک نکنید: اگر نوزاد آرام و راضی است، لزوماً نیازی به آروغ‌گیری اجباری نیست.
چه زمانی آروغ‌گیری نوزاد نگران‌کننده است؟
در برخی موارد، ممکن است آروغ‌گیری نشانه‌ای از مشکل جدی‌تر باشد. در این شرایط مراجعه به پزشک توصیه می‌شود:
• آروغ‌گیری بیش از حد و همراه با استفراغ مکرر
• بی‌قراری شدید و مداوم پس از آروغ‌گیری
• عدم خروج هوا پس از تلاش‌های مکرر برای آروغ‌گیری
آروغ‌گیری در نوزادان یکی از اقدامات مهم برای حفظ آرامش و سلامت آن‌هاست. این عمل ساده اما مؤثر می‌تواند از مشکلاتی مانند نفخ، استفراغ و بی‌قراری جلوگیری کرده و خواب آرام‌تری برای نوزاد فراهم کند. با شناخت روش‌های صحیح آروغ‌گیری و رعایت نکات ایمنی، می‌توانید از سلامت گوارشی نوزاد خود اطمینان بیشتری حاصل کنید.
